Evangelie:
Thema: Bisschop en martelaar (4e eeuw)

 

afbeelding Polycarpus

kleurplaat (klik voor download)

Het bijzondere van de heilige Polycarpus is dat hij een leerling was van de Apostel Johannes en dus alle verhalen over Jezus uit de eerste hand van een ooggetuige heeft gehoord! En tot op de hoge leeftijd van 86 jaar blijft hij trouw aan de Heer, zelfs tot in de marteldood. Hij is een inspirerend voorbeeld van standvastig geloof!

Hij was bisschop van Smyrna in Klein-Azië (het huidige Izmir in Turkije). Op zijn oude dag neemt men hem gevangen om de marteldood te ondergaan. Er is een indrukwekkend ooggetuigenverslag van bewaard gebleven. Hieronder een samenvatting:

‘In het jaar 155 braken er christenvervolgingen uit te Smyrna in Klein-Azië. Nadat er in het stadion al een aantal slachtoffers onder de gelovigen gevallen waren, klonk de roep om Polycarpus, de plaatselijke bisschop. Toen hij hiervan hoorde, besloot hij niet te vluchten, maar in de stad te blijven. Doch zijn leerlingen bezwoeren hem onder te duiken. Tenslotte gaf hij toe en nam de wijk naar een klein landhuis even buiten de stad. Daar bracht hij de meeste tijd in gebed door. Daarin noemde hij de namen van alle kerken, verspreid over de hele wereld. Men wist te vertellen dat hij gezocht werd en dat ze langzamerhand zijn kant opkwamen. Hij vluchtte naar een ander landhuis…. Op een vrijdagavond bij het avondeten trok een gewapende bende erop uit, alsof het om een dief of een moordenaar ging. Tegen de avond bereikten ze het huisje waar Polycarpus verbleef. Ze vonden hem in een boven vertrek. Hoewel hij nog had kunnen vluchten, deed hij dat niet met de woorden: ‘Gods wil geschiede.’ Hij stapte op hen af en begon een gesprek. Zijn hoge leeftijd en zijn kalme waardigheid maakten diepe indruk. Ze vroegen zich af waarom de overheden eigenlijk zo gebeten waren op zo’n vriendelijke man. Hij gaf opdracht dat men hun allen een hapje en een drankje moest aanbieden. Toen vroeg hij toestemming om nog één uur zijn gebeden te mogen doen. Dat mocht.
Twee uur lang sprak hij daar staande hardop zijn gebeden uit. Allen waren zonder uitzondering diep onder de indruk. Ja zelfs de soldaten die hem kwamen arresteren, betuigden hun spijt dat ze erop uit waren gestuurd tegen zo’n intens goede man. Ze wachtten rustig tot hij klaar was, terwijl hij in zijn gebed één voor één al degenen noemde die hij in zijn leven gekend had, groot en klein, beroemd en onbekend.
Tot slot noemde hij de kerk over de gehele aarde verspreid. Toen zette men hem op een lastdier en ging het richting Smyrna.
Op het ogenblik dat Polycarpus het stadion betrad, weerklonk een stem uit de hemel: “Wees sterk, Polycarpus, en blijf manmoedig overeind.”

Hij werd voor de stadhouder gebracht. Deze vroeg hem of hij inderdaad Polycarpus was. Polycarpus antwoordde bevestigend. Nu begon de stadhouder te proberen hem van zijn geloof af te helpen:
“Alstublieft, denkt u toch aan uw hoge leeftijd”, en meer van dat soort uitspraken die dan worden gebezigd: “Zweer bij de godheid van de keizer. Kom toch tot u zelf. U hoeft alleen maar te roepen: “Weg met die afgodendienaars!” Maar Polycarpus wierp een doodernstige blik op heel die massa van boosaardige en verdorven heidenen die de banken van het stadion bevolkten. Hij strekte zijn hand ernaar uit en opziende naar de hemel sprak hij uit de grond van zijn hart: “Ja, inderdaad. Weg met die goddelozen!”
Maar de stadhouder gaf het nog niet op: “U hoeft maar te zweren en ik laat u vrij. Vervloek toch die Christus!”
Polycarpus hernam:
“Zesentachtig jaar heb ik Hem gediend en ik heb nog nooit ook maar een enkele reden tot klagen gehad. En trouwens, hoe zou ik mijn Koning en Verlosser kunnen vervloeken?”
De stadhouder waagde nogmaals een poging… De stadhouder zei: “U moet wel bedenken dat ik wilde dieren achter de hand heb. Als u niet tot andere gedachten komt, ben ik genoodzaakt ze op u los te laten.”
Waarop Polycarpus reageerde: “Laat ze maar komen. Wij blijven bij ons standpunt en zijn niet van zins om van betere naar mindere inzichten over te stappen. Integendeel, ik ga er zelfs op vooruit, wanneer ik de ellende van deze aarde mag verruilen voor de hoogste gerechtigheid.”
Toen zei de stadhouder: “Als de verscheurende dieren dan geen indruk op u maken, zal ik u levend laten verbranden, tenzij u nu nog tot andere gedachten komt.”
Polycarpus: “U dreigt met een vuur dat het hoogstens één uur volhoudt. Daarna is het uit. Maar weet u niet dat het vuur van het toekomstig oordeel compleet met de eeuwige pijn die daaraan vastzit, in gereedheid wordt gehouden voor de goddelozen? Vooruit! Waar wacht u op? Doe maar wat u het liefste ziet.”

Uiteindelijk is Polycarpus inderdaad veroordeeld tot de brandstapel. Terwijl hij is vastgebonden, bidt hij nog vol vuur om God te loven en aan Hem zijn leven toe te vertrouwen.
Als het ernaar uitziet dat het vuur een soort van luchtledige vormt, zodat Polycarpus in het midden daarvan ongedeerd dreigt te blijven, geeft de beul opdracht hem met het zwaard de genadeslag toe te dienen. Er vloeit zoveel bloed dat vuur ervan uitging!

(voor een uitgebreide versie zie www.heiligen.net)

God van heel de schepping,
Gij hebt de heilige Polycarpus opgenomen
onder het getal van de Martelaren.
Wij vragen U op voorspraak van deze bisschop
dat wij met hem de kelk van Christus mogen delen
en verrijzen tot eeuwig leven.

Kijk hier voor een (Engelstalig) filmpje over de heilige Polycarpus.

Extra kleurplaten en downloads voor deze zondag

Met ons abonnement voor Liturgisch jaar A kun je extra kleurplaten en teksten downloaden. Dit abonnement kan je aanschaffen in onze webwinkel, klik daarvoor op onderstaande knop.